Blog

निर्माण सम्झौता अनिवार्य: घर निर्माणमा सुरक्षा र पारदर्शिताका लागि आवश्यक कदम

नेपालमा घर निर्माणको प्रक्रिया धेरै चुनौतीपूर्ण र ध्यानपूर्वक गर्नुपर्ने कार्य हो। घर निर्माणको जिम्मा दिने क्रममा अनगिन्ती कुरा ध्यानमा राख्नुपर्छ ताकि निर्माणको गुणस्तर राम्रो होस्, खर्च व्यवस्थापन सही ढंगले होस्, र समयमै काम सम्पन्न होस्। त्यस्ता केही महत्वपूर्ण कुराहरु जुन घर निर्माणको जिम्मा दिने बेला अनिवार्य रुपमा याद गर्नुपर्छ, यी हुन्:

१. निर्माण सम्झौता पत्र अनिवार्य बनाउने

सबैभन्दा पहिला, निर्माणको जिम्मा दिने क्रममा ठेकेदारसँग स्पष्ट र लिखित सम्झौता हुनु अत्यावश्यक छ। सम्झौतामा निर्माणको सम्पूर्ण विवरण, कामको सीमा, जिम्मेवारीहरू, र तिर्ने रकमबारे स्पष्ट रुपमा लेखिनु पर्छ। यो सम्झौता पछि कुनै विवाद आउन नदिन र कानुनी कारबाहीको लागि आधार दिन्छ। सम्झौतामा कामको प्रकृति, मूल्य, समय सीमा, र जरिवानाहरू स्पष्टसँग उल्लेख गरिनुपर्छ।  

२. निर्माण कार्यतालिका बनाउने / बुझ्ने

निर्माणको कार्यतालिका पनि महत्वपूर्ण कुरा हो। कुन काम कहिले गरिन्छ भन्ने कुरा स्पष्ट हुनु आवश्यक छ। यसले निर्माणको प्रगति ट्र्याक गर्न र ठेकेदारलाई सही समयमा काम सम्पन्न गर्न मद्दत पुर्‍याउँछ। ठेकेदारले प्रस्तुत गर्ने कार्यतालिका आधारमा समय सीमा राख्नुपर्छ र समयमा काम सम्पन्न भए/नभएको कुरा स्पष्ट हेर्नु पर्छ। काम ढिलो भयो भने हुने परिणामको व्यवस्था पनि सोही सम्झौतामा राख्न सकिन्छ।

३. निर्माण कार्यको जम्मा खर्च विवरण (Estimation)

निर्माणको खर्च कति लाग्छ भनेर पहिल्यै बुझ्न महत्त्वपूर्ण हुन्छ। ठेकेदारसँग काम सुरु गर्नुअघि नै निर्माण कार्यको प्रारम्भिक खर्चको अनुमान लिनु पर्छ। यो अनुमानले घर निर्माणको कुल लागत थाहा दिन्छ र तपाईलाई बजेट अनुसार तयारी गर्न सहयोग गर्छ। थप रूपमा, ठेकेदारसँग सामग्रीको भाउ घटबढ हुँदा कस्तो असर पर्छ भनेर पनि स्पष्ट कुराकानी गर्नु जरुरी छ।

४. तपाईले पैसा बुझाउने समय तालिका

निर्माणका लागि पैसा बुझाउने समय तालिका बनाउन आवश्यक छ। ठेकेदारसँग प्रत्येक चरणको काम सम्पन्न भएपछि कति रकम बुझाउनुपर्ने भन्ने विषयमा पहिल्यै सहमति गरिनु पर्छ। यसले आर्थिक व्यवस्थापनलाई सरल बनाउँछ र ठेकेदारसँग कामको प्रगति अनुरूप भुक्तानी गर्न सहयोग पुर्‍याउँछ। पैसा सबै एकैपटक बुझाउनाले भविष्यमा समस्या आउन सक्छ, त्यसैले चरणबद्ध रुपमा पैसा तिर्ने प्रणाली नै उचित हुन्छ।

५. निर्माण सामग्रीको व्यवस्था

निर्माण सामग्रीको व्यवस्थापन सही ढंगले गर्नुपर्छ। कुन सामान कहिले आवश्यक पर्छ र कहाँबाट ल्याइन्छ भन्ने कुरा पहिल्यै सोच्नुपर्छ। सामग्री ढुवानी, भण्डारण, र खर्च सबै कुरा मिलाएर ठेकेदारसँग स्पष्ट रुपमा छलफल गर्नु पर्छ। निर्माण सामग्रीको व्यवस्थापन समयमा नभएमा निर्माणको प्रगति प्रभावित हुन्छ, जसले काम ढिलो हुन सक्छ। 

६. निर्माण सामग्रीको गुणस्तर 

सामग्रीको गुणस्तर राम्रो हुनु आवश्यक छ। गुणस्तरीय सामग्रीले मात्रै राम्रो र दीर्घकालीन घर निर्माण गर्न सम्भव छ। सामग्रीको गुणस्तर ठेकेदारले कस्तो छान्न सक्छ भनेर पूरानो कामको समीक्षा पनि गर्नुपर्छ। साथसाथै, सामान ल्याउँदा त्यही बेला गुणस्तर जाँच गरेर मात्र प्रयोग गर्न दिनुपर्छ ताकि खराब सामग्रीले निर्माणमा असर नगर्ने होस्।

७. आधुनिक प्रविधिको प्रयोग (Latest Technology )

आजकल घर निर्माणमा विभिन्न नवीनतम प्रविधिहरूको प्रयोग हुन थालेको छ। तपाईको घरमा पनि निर्माणमा आधुनिक प्रविधि, जस्तै – उर्जा बचत गर्ने सामग्रीहरू, हरित प्रविधि, र भूकम्प प्रतिरोधी प्रणाली जस्ता प्रविधिको प्रयोग गरिएको छ कि छैन भनेर हेर्नुपर्छ। नयाँ प्रविधिको प्रयोगले घरलाई बलियो, टिकाउ, र वातावरणमैत्री बनाउन मद्दत गर्छ।

८. वारेन्टी नीति (Warrenty Policy)

घर निर्माण गर्दा ठेकेदारले के कस्तो वारेन्टी प्रदान गर्छ भनेर जान्न आवश्यक छ। निर्माण सकिएपछि पनि केही समयसम्म ठेकेदारले वारेन्टी दिनुपर्छ। यो वारेन्टी घरमा आउने कुनै समस्या, जस्तै– क्र्याकहरू, पानी चुहावट, वा अन्य निर्माण त्रुटिहरूको लागि हुनुपर्छ। ठेकेदारसँगको सम्झौतामा वारेन्टीबारे स्पष्ट उल्लेख गर्नुपर्छ।

९. निर्माण सम्झौता रद्ध गर्नुपर्ने अवस्था

सम्झौतामा निर्माण कार्य बीचमा रोकिने वा रद्ध गर्नुपर्ने अवस्था आउँदा के हुन्छ भनेर पनि स्पष्ट गर्नुपर्छ। कुनै कारणवश ठेकेदारले समयमा काम सम्पन्न गर्न नसक्दा वा कामको गुणस्तरमा समस्या आउँदा सम्झौता रद्ध गर्ने अधिकार पनि राख्न सकिन्छ। सम्झौता रद्ध गर्नुपर्ने अवस्थामा कसरी कामलाई व्यवस्थित गर्ने र रकम फिर्ता गर्ने विषयमा पहिल्यै छलफल गर्नुपर्छ।

 १०. कम्पनी / ठेकेदारको पहिलाको कामहरू

ठेकेदार वा निर्माण कम्पनीले यसअघि गरेका कामहरूको समीक्षा गर्नुपर्छ। उनीहरूको अघिल्लो कामको गुणस्तर कस्तो थियो, उनीहरूले समयमै काम सम्पन्न गरेका थिए कि थिएनन्, र ग्राहकहरूको सन्तुष्टि कस्तो छ भनेर बुझ्नुपर्छ। ठेकेदारको पुरानो अनुभवले तपाईको घर निर्माणको काम कत्तिको राम्रोसँग सम्पन्न हुन्छ भन्ने कुरामा पनि महत्वपूर्ण प्रभाव पार्छ।

घर निर्माणको जिम्मा लिने प्रक्रिया धेरै गम्भीर र जिम्मेवार काम हो। ठेकेदारलाई जिम्मा दिने अघि माथिका यी १० कुराहरू ध्यानपूर्वक विचार गर्नु आवश्यक छ। राम्रो योजना, सही ठेकेदारको चयन, र सबै जिम्मेवारीहरू स्पष्टसँग उल्लेख गरेर मात्रै घर निर्माणको सफलतामा पुग्न सकिन्छ।

Dhading, Nepal

In a world where the hustle and bustle of urban life often overwhelms the senses, finding solace in the embrace of nature becomes a cherished luxury. Nestled along the serene banks of Trishuli River lies the idyllic haven known as River Beach Resort, inviting weary souls to unwind in the lap of tranquility.

Amidst the verdant landscapes of Trishuli, River Beach Resort stands as a testament to luxury seamlessly blending with nature’s bounty. Offering warm greetings to discerning travelers, this exclusive retreat unveils its bespoke Business-to-Business rates, crafted to cater to the diverse needs of its esteemed clientele.

Luxurious Accommodations: Elevating the art of hospitality, River Beach Resort presents a plethora of accommodation options, each designed to cocoon guests in comfort and opulence.

Deluxe King Room with Private Balcony: Whether relishing the panoramic vistas from the private balcony or indulging in the plush comforts of the king-sized bed, guests are treated to a symphony of luxury.

Deluxe Twins Room with Private Balcony: Perfect for companions seeking a harmonious blend of intimacy and privacy, the Deluxe Twins Room offers a sanctuary of serenity.

Deluxe Triple Room with Private Balcony: Ideal for families or small groups, the Deluxe Triple Room exudes spaciousness and elegance, ensuring every member finds their oasis of relaxation.

Deluxe Family Room with Private Balcony: Designed to accommodate the joys of togetherness, the Deluxe Family Room epitomizes comfort and camaraderie, promising cherished moments to be treasured.
Exquisite Package Offerings: River Beach Resort spoils its guests with an array of meticulously curated packages, promising unforgettable experiences amidst nature’s splendor.

Overnight Packages: From adventurous rafting escapades to sumptuous dining experiences, guests can choose from an array of overnight packages tailored to suit their preferences.

Day Packages: Embrace the thrill of a day filled with adventure and delectable cuisine with River Beach Resort’s enticing day packages, perfect for those seeking a brief respite from the mundane.

Global Appeal:Catering to the diverse palette of its international guests, River Beach Resort extends exclusive packages tailored to suit varying preferences and currencies.

For Indian Guests: Embracing the spirit of hospitality, River Beach Resort offers bespoke packages designed to cater to the preferences of its Indian guests, ensuring a memorable sojourn.

For Foreign Visitors: With packages priced in USD, River Beach Resort invites global travelers to immerse themselves in luxury, promising an unparalleled retreat amidst Nepal’s natural splendor.

Culinary Delights:Embark on a gastronomic journey that tantalizes the taste buds and ignites the senses with River Beach Resort’s culinary offerings.

International Flavors: From tantalizing Nepali delicacies to exotic Chinese and Continental cuisines, every meal is a celebration of culinary artistry and flavors.

Customized Offerings: With an array of breakfast options and regional specialties, guests can savor a culinary extravaganza tailored to their discerning tastes.

Unparalleled Amenities:At River Beach Resort, every moment is crafted to perfection, with an array of amenities designed to elevate the guest experience.

Recreational Activities: Whether basking in the sun by the swimming pool or engaging in spirited games of football and volleyball, guests are spoiled for choice with complimentary recreational activities.

Bonfire and BBQ: As dusk descends, gather around the crackling bonfire for a cozy evening under the starlit sky, accompanied by delectable BBQ delights.

As the sun sets over the tranquil waters of Trishuli River, River Beach Resort emerges as more than just a destination; it is a sanctuary for the soul, where luxury meets serenity amidst nature’s embrace. For those seeking an escape from the ordinary, River Beach Resort promises an extraordinary experience that transcends the realms of hospitality, ensuring memories that linger long after the journey ends.

For inquiries or to customize your dream getaway, contact Pashupati Kandel, the visionary Managing Director dedicated to ensuring your stay is nothing short of exceptional. Embark on an unforgettable journey with River Beach Resort, where every moment is a cherished memory waiting to be made.

For more information and reservations, visit www.riverbeachresort.com and immerse yourself in the allure of nature’s grandeur.

Contact Information: Pashupati Kandel
Managing Director
Mobile/WhatsApp: +9779851356469

Location: Explore our oasis of tranquility on Google Maps: River Beach Resort

काठमाडौँ – सिन्धुपाल्चोकको हेलम्बु गाउँपालिका–१ स्थित मेलम्चीको खोलाको मुहान अम्बाथानस्थित सुरुङ्मार्गबाट एक हप्ताअघि हालेको पानी आजदेखि राजधानीमा वितरण गरिँदै छ ।

गोकर्णेश्वर नगरपालिका–१ स्थित सुरुङ्को अन्तिम विन्दुमा यही मङ्सिर १८ गते आइपुगेको पानी सुरुमा सुरुङ सफा गर्न वाग्मतीमा बगाइएको थियो ।

गत जेठ अन्तिम साता बन्द गरिएको सुरुङ्मा जम्मा भएको फोहर सफा गर्न सुरुको पानी वाग्मतीमा बगाइएको मेलम्ची खानेपानी आयोजनाका इञ्जिनीयर रामचन्द्र पौडेलले जानकारी दिए । यही मङ्सिर १९ गतेदेखि नै सुरुङमा पानी भर्न थालिएको थियो ।

केही दिन सुरुङमा भरिएको पानी बिहीबारदेखि महाँकालचौर शाखामा पठाइएको उनले बताए। वर्षाले भत्काएको प्रवेशमार्गको सुधारपछि गत हप्ता मेलम्ची खानेपानी विकास समितिले सिन्धुपाल्चोकको हेलम्बु गाउँपालिकास्थित अम्बाथानमा रहेको मुहानबाट सुरुङमा पानी पठाएको थियो ।

असारदेखि सुरुङ बन्द रहेकाले सुरुमा थोरै पानी परीक्षणका रुपमा पठाइएको छ । यो पानी काठमाडौँस्थित सुरुङको अन्तिम विन्दु सुन्दरीजलमा एक हप्तामा आइपुगेको हो । आजदेखि भने दैनिक १७ करोड ५० लाख लिटर पानी नै सुरुङमा हालिने आयोजनाका प्रवक्ता राजेन्द्र पन्तले जानकारी दिए ।

ललितपुरको कुपन्डोल हाइटस्थित समिट होटल भएको ठाउँमा अपार्टमेन्ट सहितको नयाँ होटल बन्ने भएको छ। लगानीकर्ताहरूले यो ठाउँमा पाँचतारे होटल बनाउने भएका हुन्।

समिटका मुख्य लगानीकर्तामध्येको एक एनई ग्रुपका निर्देशक रवीन्द्रभक्त श्रेष्ठका अनुसार यहाँ काठमाडौंकै ‘आइकनिक’ होटल बनाउने आयोजना अघि बढेको छ।

‘सहरको केन्द्रमा बन्ने होटलको आफ्नै महत्व छ। त्यसमाथि हाम्रा अन्य होटल पनि छन्, अरू होटलमाझ अर्को होटल थप्न यो आयोजना अघि बढेको होइन। यसमा हामी केही फरक गर्छौं,’ श्रेष्ठले भने।

अहिले १६ रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिएको समिटको ठाउँमा पाँचतारे होटलसँगै सर्भिस अपार्टमेन्ट र ‘ब्रान्डेड रेजिडेन्सी’ पनि बन्ने भएको छ। होटल र अपार्टमेन्टको भाग छुट्टै भए पनि सबै कोठाको व्यवस्थापन भने होटलले नै सम्हाल्नेछ।

यसमा हामी अपार्टमेन्ट नै बनाउँछौं। कसैले चाहेमा अपार्टमेन्ट किन्न सक्छन्। लालपूर्जासहितको अपार्टमेन्टको स्वामित्व ग्राहकको हुन्छ। तर त्यसको व्यवस्थापन होटलले गर्छ,’ श्रेष्ठले सेतोपाटीसँग भने, ‘त्यसरी व्यवस्थापनबाट भएको आम्दानी अपार्टमेन्टको स्वामित्वकर्ता र होटलबीच बाँडफाँट हुन्छ।’

आवासीयका लागि भन्दा पनि अपार्टमेन्टमा लगानी गरेर त्यसबाट नियमित आम्दानी लिन खोज्नेका लागि यो परियोजनाले अवसर दिने छ। यस्तो अवधारणाको होटल परियोजना नेपालमै पहिलो भएको श्रेष्ठले बताए।

यसरी सञ्चालन हुने अपार्टमेन्टमा बस्नेका लागि अरू सामान्य अपार्टमेन्टको तुलनामा स्तरीय सुविधा हुने उनको भनाइ छ। होटलकै व्यवस्थापनमा सञ्चालन हुने त्यस्ता अपार्टमेन्टमा बस्नेले व्यवस्थित सुविधाको ग्यारेन्टी पाउने श्रेष्ठको दाबी छ।

‘यो अन्तर्राष्ट्रियस्तरको अपार्टमेन्ट बनाउने हो। अपार्टमेन्ट राम्रो किनेर सेवा नपाउने हो भने झुर हुन्छ। जस्तो कसैलाई फुड डेलिभरी आयो भने काम गर्दागर्दै लिन जान गाह्रो हुन्छ। त्यस्तोमा फ्रन्ट डेस्कले राख्छ र उसैले पठाइदिन्छ। त्यस्तै सुरक्षा, स्विमिङ पुल, फिटनेस सेन्टर पनि होटलको जस्तै भइहाल्छ,’ श्रेष्ठले भने।

यो परियोजनामा होटलका एक सय २९ वटा कोठा र ४८ वटा अपार्टमेन्ट हुनेछन्। अपार्टमेन्ट विश्वस्तरीय सञ्जाल भएको व्यवस्थापन वा चेनबाट सञ्चालन हुने जानकारी पनि श्रेष्ठले दिए। नेपालमा अहिलेसम्म नआएका अन्तर्राष्ट्रिय चेनसँग छलफल भइरहेको तर कुन आउने भन्ने टुंगो नलागेको उनले बताए।

नेपालमा पाँचतारे होटलमै लगानी गरिरहेको एनई ग्रुप तथा अन्तर्राष्ट्रिय बजारकै होटलमा लगानी गरिरहेको चौधरी ग्रुपसमेतको लगानीमा बन्ने यो होटल वैकल्पिक आम्दानीको स्रोत सिर्जना गर्नेगरी अघि बढ्न लागेको हो।

‘महामारीबाट हामीले सिक्नुपर्ने पाठ धेरै छन्। हामीले होटल त चलाइरहेकै थियौं, दीगो आम्दानीका स्रोत सुनिश्चित गर्न पनि यो अवधारणामा जाने भएका हौं,’ श्रेष्ठले भने, ‘होटल छोटो समयका लागि आउने पाहुनाबाट चल्छ तर अपार्टमेन्ट लामो समय बस्नेका लागि हुन्छ। त्यसबाट एकप्रकारको आम्दानी निरन्तर हुन्छ।’

अन्तर्राष्ट्रिय चेन ल्याएर होटल चलाउने भएपछि समिट नाम पनि अब रहने छैन। तर अहिले यहाँ भएको हरियाली (रूखबिरूवा-बगैंचा) भने कायमै हुने श्रेष्ठले जानकारी दिए। अहिलेको हरियाली वातावरण यथावत हुने गरी नयाँ होटलको डिजाइन गरिएको श्रेष्ठले बताए।

यो कुल परियोजनाको लागत अहिलेसम्म निश्चित अनुमान नगरिएको पनि उनको भनाइ छ।

Source: Setopati.Com

कुनै पनि ठाउँको पहिचान हो,घर । सबै ठाउँमा एकै डिजाइनको घर बनाउँदा पक्कै पनि राम्रो देखिँदैन । किनभने घरले त्यस ठाउँको विशेषतासमेत झल्काउँछ । आर्किटेक्ट इन्जिनियर बाबुराम भट्टराई भन्छन्, ‘घरसँग त्यस ठाउँको संस्कृति गाँसिएको हुन्छ ।’ जस्तो, भक्तपुरमा परम्परागत शैलीको नेवारी संस्कृति झल्कने घर बनाइएको छ । कालीगढहरूले बुट्टा भरेको आकर्षक काठका थामहरू प्रयोग गरेका छन् । पोखरा वरपर क्षेत्रमा ढुंगाको छाना देख्न सकिन्छ । हिमाल, पहाड र तराईमा बनाइने घर फरक हुन्छन् । हिमालमा धेरै चिसो र हिउँ पर्ने भएकाले होचो एवं न्यानो हुने खालको घरको डिजाइन गर्नुपर्छ । त्यस्तै, तराईमा गर्मी धेरै हुने भएकाले हावा ओहोरदोहोर हुने र शीतल महसुस गराउने खालको हुनुपर्छ ।

भक्तपुरको चाँगुनारायणस्थित नेपाल इन्जिनियरिङ कलेजका अध्यापक बाबुराम भन्छन्, ‘घर बनाउँदा स्थानीय स्रोत र साधनको प्रयोगलाई जोड दिनुपर्छ । यसो गर्दा घर निर्माण खर्चिलो हुँदैन ।’ यसरी निर्माण गरेको घर पूर्णतः सुरक्षित हुने उनको तर्क छ । घर निर्माणसँग सम्बन्धित विभिन्न विषयमा केन्द्रित रही बाबुरामसँग गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश–

घर निर्माणका क्रममा आर्किटेक्ट इन्जिनियरले निगरानी गर्नु जरुरी हुन्छ ?

निगरानी जरुरी हुन्छ । निर्माण गर्दा प्राविधिक कुन कुरा पुगेको छ/छैन, निर्माण सामग्रीको गुणस्तर कस्तो छ भनेर हेर्नुपर्छ । स–साना कुरा विस्तृत रूपमा हेर्नुपर्छ । एउटा इन्जिनियरले बनाएको डिजाइनअनुसारको घर निर्माण भइरहेको छ/छैन भनेर पनि हेर्नुपर्छ । साथै निर्माणमा सही प्रविधि अपनाउनुपर्ने हुन्छ ।

सानो क्षेत्रफलमा घर बनाउँदा के कुरामा ध्यान दिनुपर्छ ?

घरको मोहडा कता फर्काउने, वरिपरिको घर कस्तो छ ? अरूको घरको साइज कत्रो छ, सम्भावना कस्तो छ, वरिपरि के–के छ ? जस्ता कुरामा ध्यान दिनुपर्छ । त्यस्तै, आधारभूत कुराहरूमा पानीको ट्याङ्की कहाँ राख्ने, पार्किङ, ढल आदि पनि हेर्नुपर्छ । जग्गा कतातिर फर्केको छ, घरको कोठा कतातिर फर्काउने, झ्याल–ढोका कतातिर बनाउने ? पनि हेर्न जरुरी छ । अहिले घर बनाउँदा धेरैले वास्तुअनुसार बनाउन चाहन्छन् । त्यो पनि मिलाउनुपर्छ । शयन कक्ष, स्नान घर, हात धुने बेसिन कतातिर राख्ने, घरको ले–आउटदेखि इन्टेरियरको कुरा सबै हेर्नुपर्छ । नगरपालिकाको मापदण्डलाई पनि फलो गर्नुपर्छ । बाटो कति छोड्ने, कत्ति तल्ला बनाउने यी सबै मापदण्ड पुर्‍याएर घर निर्माण गर्न प्रेरित गर्नुपर्छ ।

घरको आर्किटेक्ट डिजाइन गराउँदा के कुरालाई महत्व दिनुपर्छ ?

घर निर्माण गर्दा गुणस्तरीय निर्माण सामग्रीदेखि इन्टेरियरसम्मको कुरा आउँछ । आर्किटेक्ट इन्जिनियरले घरको नक्सा तयार गर्नेदेखि निर्माण सामग्रीहरूसम्म सबै कुरामा उत्तिकै ध्यान दिनुपर्छ ।

घरको बैठक, भान्सा, बेडरुमको डिजाइन गराउँदा के–के कुरामा ध्यान दिनुपर्छ ?

यी सबै घरको शोभा बढाउने ठाउँ हुन् । यी ठाउँको डिजाइन गर्दा आकर्षक त छँदैछ त्यससँगै सहजताको ख्याल पनि गर्नुपर्ने हुन्छ । कस्तो रंग लगाउने भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । मास्टर बेडरुममा प्राइभेसीको कुरा आउन सक्छ, फर्निचर कस्तो चयन गर्ने, कता फर्काएर राख्ने त्यहीअनुसारको कोठाको डिजाइन गर्नुपर्छ । घरको डिजाइन भनेको ग्राहकको आवश्यकता र हामीबीचको समझदारी हो । अर्को महत्वपूर्ण कुरा भनेको पर्यावरणीय हिसाबले पनि घर डिजाइन गर्नुपर्ने हुन्छ । बाछिटाले भेट्छ कि भेट्दैन वा कतापट्टिबाट भेट्छ, घाम कतापट्टि लाग्छन्, घाम चाहिने बेला घाम लाग्ने र गर्मीमा घाम छेकिने कुरामा ध्यान दिनुपर्छ । स्वस्थ घरका लागि सम्भव भएसम्म हरेक कोठामा क्रस भेन्टिलेसन राख्नुपर्छ ।

बलियो र आकर्षक घर बनाउन कस्तो विधि अपनाउनुपर्छ ?

घर बनाउँदा आधारभूत कुरा भनेको आकर्षण नै हो । २० देखि २५ प्रतिशत चाहिँ घर कसरी राम्रो बनाउने भन्ने हुन्छ । अर्को कुरा उपयोगिता पनि हेर्नुपर्छ । ठाउँ सुहाउँदो घर हुनुपर्छ । घर निर्माण गर्दा त्यो ठाउँको माटो सुहाउँदो हुनुपर्छ । यस्तो घरको धेरै फाइदा हुन्छ । स्थानीय स्रोत र साधनबाट बनाइएको घर सुरक्षितमात्र हुँदैन, स्वास्थ्य तथा वातावरणमैत्री, कम खर्चमै बनाउन सकिन्छ । यस्तो घर लामो समयसम्म टिक्छ । साथै त्यो ठाउँको विशेषता पनि झल्कन्छ । किनभने घर भनेको पहिचान पनि हो । घरसँग त्यस ठाउँको संस्कृति गाँसिएको छ ।

घरलाई सुविधायुक्त, बालमैत्री बनाउन के कुरामा जोड दिनुपर्छ ?

भर्‍याङ उक्लन सजिलो र सुरक्षित बनाउनुपर्छ । ढोकाको चुकुल लगाएर खोल्न सजिलो खालको हुनुपर्छ । बार्दली वा छत सुरक्षित बनाउनुपर्छ । खेल्नका लागि खुल्ला ठाउँ छोडिदिनुपर्छ । भान्साकोठाको डिजाइन बालबालिकाका लागि सुरक्षित र सहज हुनुपर्छ ।

पछिल्लो समय कस्तो डिजाइनको घर चलेको छ ?

पछिल्लो समय काठमाडौंमा घरको डिजाइन मोर्डन र पोस्ट मोर्डन चल्तीमा छ । यहाँको परम्परागत शैलीको घर हराउँदै गइसक्यो । यहाँ सबै ठाउँका मानिसले बसोबास गर्ने भएकाले सबै प्रकारका घर बनाएको देख्न सकिन्छ ।

काठमाडौं । आफ्नै स्वामित्वको एउटा चिटिक्कको घर होस् । र, त्यो घरमा पार्किङ गर्ने गाडी । अनि सानो र सुखी परिवार । साथै, नियमितरुपमा निश्चित आम्दानी होस् । यो अधिकांश नेपालीको सपना हो । किनभने हामी नेपालीहरु फ्ल्याट सेयरिङमा भन्दा आफ्नै स्वामित्वको अलग्गै घर होस् भन्ने चाहना राख्छौं । हामीहरु रोजगारी खोज्न, अध्ययन गर्न, व्यापार व्यवसाय गर्न दिनानुदिन शहर बजार प्रवेश गरिरहेका हुन्छौं । बढ्दो शहरीकरणसँगै जग्गाको भाउ आकासिँदै गएको छ ।

तपाईंहामीमध्ये अधिकांशले दशौं वर्ष मिहेनत गरेर एउटा टुक्रा जग्गा जोड्छौं । र, घर बनाउनका लागि फेरि वर्षौं संघर्ष गरिरहेका छौं ।
त्यसैका लागि हामी स्वदेशमा होस् वा विदेशमा दिनरात घोटिएर काम खाइरहेका छौं ।

आरसीसी ढलान गरेको सामान्य डिजाइनको एकतले घर बनाउनुपर्यो भने पनि ३०/३५ लाख रुपैयाँ खर्च हुन्छ । सामान्य वर्गका मान्छेलाई त्यतिका पैसा जम्मा गर्न निकै कठिन हुन्छ । सायद आजका दिनमा तपाईंले पनि यो समस्या भोगिरहनु भएको हुनसक्छ । तपाईंसँग जग्गा छ तर पुँजीको अभावमा घर बनाउन सकिरहनु भएको छैन भने तपाईंका लागि यो समाचार निश्चय पनि उपयोगी बन्नेछ ।

तपाईंले सस्तो मूल्यमै आकर्षक, अत्याधुनिक र वर्षौं टिकाउ हुने कोरियन प्रविधिको घर बनाउन सक्नुहुनेछ । एसवाई प्यानल नेपालले तपाईंको रोजाइ अनुसारको डिजाइनमा सस्तो मूल्यमै चिटिक्कको घर बनाइदिन्छ ।

एसवाई प्यानल अन्तर्गतका ५३ वटा हाउजिङ तथा कन्स्ट्रक्सनले न्यूनतम १४ लाख रुपैयाँदेखि अघिकमत ३० लाख रुपैयाँसम्मका भुकम्प प्रतिरोधी, अत्याधुनिक सुविधा सम्पन्न अकर्षण घर बनाइरहेका छन् । कोरियाली कम्पनी एसवाई प्यानलद्वारा उत्पादन भएका फेब्रिकेटेडको प्रयोग गरी कम लागतमा १ महिनादेखि अढाई महिनाभित्रमा तपाईंको सपनाको घर बनाइदिन्छ ।

‘हामीले विगत ३ वर्षअघिबाट एसवाइद्वारा उत्पादन भएको फेब्रिकेटेड प्रयोग गरी ग्राहकको रोजाई अनुसारको घर बनाइरहेको बताउँछन्, हाउजिङ एण्ड बिण्डबी कन्स्ट्रक्सनका सञ्चालक बासु सापकोटा ।‘४ कोठे एक तलाको बनाउने हो भने १४ लाख रुपैयाँमा १ महिनासम्म तयार हुन्छ,’ सापकोटाले भने ।

यदि राम्रो आकर्षक इन्टेरियर डिजाइनिङमा सेमी फर्निचरसहित बनाउँदा भने अधिकतम ३० लाख रुपैयाँसम्म लाग्ने र अढाइ महिनासम्ममा घर तयार हुने उनको भनाइ छ ।‘कम लागतमा बनाउँदा घरमात्रै तयार हुन्छ तर ३०/३२ लाख रुपैयाँसम्म खर्च गर्ने हो भने डिजाइनिङ र फर्निचरहरु सहितको घर बनाएर ग्राहकलाई चाबी बुझाइरहेका छौँ,’ सापकोटाले भने- ‘सेमी फर्निचरसहितको २०/२२ लाख रुपैयाँसम्म तयार हुन्छ भने फर्निचरको लागि भने ग्राहकले गर्ने फर्निचरको मागअनुसार मूल्य केही तलमाथि हुनसक्छ ।’यो प्रविधिको घर बनाउन परम्परागत शैलीमा सिमेन्ट, रड र इँटाको प्रयाग गरी बनाइने घरको तुलनामा ६०/७० प्रतिशत सस्तो हुन्छ ।

एसवाई प्यानलका उत्पादनले निमार्ण भएका घरको ७० वर्षभन्दा बढी टिकाउ हुने एशियन ट्रेडिङ प्रालिका सञ्चालक मुकुन्द भण्डारी बताउँछन् । ‘हामी कम्पनीले उत्पादन गरेको जिन्क प्यानल र ५० एमएमको इपीएस प्यालन प्रयोग गरी घर निर्माण गछौँ, कम्पनीले नै ३५ वर्षसम्मको ग्यारेन्टि दिएको हुन्छ,’ भण्डारीले भने, ‘तर विदेशीतिर बनाइएका प्यानल फेब्रिकेटेडका घरहरु १०० बर्षसम्म पनि नयाँ जस्तै देखिन्छन् । क्लिकमाण्डू बाट साभार

काठमाडौं । सामान किनमेलका क्रममा आइपर्ने विभिन्न झमेलाहरुको समाधान गर्ने उद्धेश्यले नेपालमै पहिलोपटक सबैभन्दा ठूलो, व्यवस्थित र अत्याधुनिक होलसेल बिजनेश कम्प्लेक्स एनबीटीसी अर्थात नेशनल विजनेश ट्रेड सेन्टर बुधबारबाट संचालनमा आएको छ ।

ग्राहक र व्यवसायीहरुबीच ५ वर्षसम्म अनुसन्धान गरी त्यसको निष्कर्शका आधारमा सहकारी अवधारणा अनुरुप यस अत्याधुनिक र सुविधासम्पन्न विजनेश कम्प्लेक्स निर्माण गरिएको कम्पनीका सञ्चालक नरेन्द्र बज्राचार्यले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार मध्यम वर्गीय व्यापारीहरुको विविध समस्याको समाधान गर्ने उद्धेश्यका साथ यस यस नेशनल विजनेश ट्रेड सेन्टरको अवधारणा अघि बढाइएको हो ।

पर्याप्त खुल्ला ठाउँ, पार्किङ, सुरक्षा व्यवस्थापन र व्यवस्थित ट्रान्सपोटेशनको सुविधा रहेको यस कम्प्लेक्समा एउटै छानामूनि करिव ९ सय वटा पसल सटरहरु रहेका छन् । बज्राचार्यका अनुसार बुधबार प्रिओपनिङ गरिएको हो । अब औपचारिक रुपमा भने केहि दिनमा उद्घाटन गरिने उनले बताए ।

विज्ञले दिएको फर्मूलाअनुसार आफ्नो घरको सुरक्षा जाँच आफै गर्नुहोस्। हाम्रा पुस्ताले अनुभव गरेको सबैभन्दा ठूलो विपत्तीले हजारौं सर्वसाधारणको ज्यान लियो। प्रभावित जिल्लाका लाखौं परिवार घरबारविहिन भएर आकाशमुनि शरण लिन बाध्य छन्। गाउँ खेतबारी, चौर लगायत फराकिलो ठाउँ पाउन गाह्रो नहुने रहेछ। 
पाल लगायत ओत पाए पनि नपाए पनि उनीहरु सानो सानो समूहमा बसेर विपत्तसँग जुधिरहेका छन्। गाउँका बासिन्दासँग स्याउला, पत्कर लगायतको प्रयोग गरेर छाप्रो सीप पनि हुन्छ। 
काठमाडौं, पाटन, भक्तपुर, किर्तिपुर, लगायत उपत्यकाका नगर क्षेत्रमा जनघनत्व व्यापक छ। खुला आकाशमुनि रात काट्नेहरुको एकै ठाउँमा ठूलो घुइँचो लागेको छ। खुला ठाउँ चौर वा खाली जग्गामा सयौंको संख्यामा बसिरहेका मानिसले पानी, सरसफाई लगायत शौचालयको समस्याको झन् बढी सामना गर्नु परिरहेको छ। 
घर भत्किएर बस्नै नहुने अवस्थामा पुगेका मात्रै खुला ठाउँमा पालमुनि बसिरहेका छैनन्। भुकम्पको कुनै क्षति नपु:याएको र सामान्य असर गरेपनि घर सुरक्षित नै रहेकाहरु पनि आश्रयस्थलमा छन्। आफ्नो घर बस्न लायक रहेकाहरुले घर फर्किन आँट गरे खुला ठाउँ होलो हुन्थ्यो। 
सरकारलाई राहत वितरण गर्न सजिलो हुन्थ्यो। सयौं मानिसको भीडले निम्त्याउन सक्ने कुनै पनि संक्रमण वा जनस्वास्थ्यको सम्भावित जोखि टथ्र्यो। 
ढलान गरेर बनाएको आफ्नो घर वा डेरा बस्न सुरक्षित छ कि छैन भन्ने कसरी थाहा पाउने? तपाईंको अप्राविधिक आँखाले पनि त्यसको परस गर्न सक्छ। त्यसपछि तपाईंले घर फर्कने आँट गर्न सक्नुहुन्छ। 

पिलर सिस्टमको घरको अवस्था यस्तो भयो भने पूरा सुरक्षित 
१. घर ठाडो अर्थात् घन्टीमा हुनुपर्छ। 
२. घरको पिलर र बीम नछुट्टिएको हुनुपर्छ। 
३. पिलर र बीममा क्रयाक नआएको हुनुपर्छ। 
४. कुनै बरण्डा वा बल्कुनी क्रयाक नभएको हुनुपर्छ । (यसले घरको मजबुतीमा खासै अस गर्दैन। तर बरण्डा वा बाल्कुनी वा बार खसेर दुर्घटना हुनसक्छ।) 
५. पार्टेसन गरी चर्किदैमा खतरा हुँदैन। 
(पिलर सिस्टम घरमा यो गारोले छेकबारको काम मात्र गर्ने हो। ठाडो चिराको उचाई लामो छ र गारोको दुवै भागमा नै चर्किएको छ भने त्यो गारो वरिपरि मात्र असुरक्षित हुन्छ) 
६. झ्याल, ढोकाको चुकुल नलाग्दैमा डराउनु पर्दैन। 
७. यति ठूलो भूकम्पमा घरभित्र वा बाहिरको प्लाष्टर चर्किनु सामान्य हो। अग्ला घरमा भूइताल वा पहिला तलामा प्लास्टर चर्किने सम्भावना बढी हुन्छ। 
८. घरको पेटी वा पेटीभन्दा बाहिरी भाग चर्किएको वा छुट्टिदैमा डराउनु पर्दैन। 
९. भूकम्पमा धक्का जारी रहेकाले अग्ला दराज, सोकेस सीसाको ठूला झ्यालढोकाबाट जोगिएर बस्नुहोला। 

वाल वियरिङ घर 
१. घर ठाडो अर्थात् घन्टीमा हुनुप:र्यो। 
२. घरका सुरहरु घन्टीमा हुनुप:र्यो। 
३. गारेमा वारपार वा ठाडो क्रयाक आएको हुनुभएन (उदाहरणको लागि कोठाको उचाई आठ फिट छ। त्यो आठ फिट गारो तलदेखि माथिसम्म वा धेरै भाग वारपार चर्किएको भए असुरक्षित हुन्छ) 
४. झ्याल, ढोकाको चुकुल नलाग्दैमा डराउनु पर्दैन 
५. कुनै वरण्डा वा बाल्कुनी क्रयाक हुनुभएन। (यसले घरको मजबुतीमा खासै असर गर्दैन। तर वरण्डा वा बाल्कुनी वा बार खसेर दुर्घटना हुनसक्छ।) 
६. पार्टेसन गारो चर्किदै खतरा हुँदैन। (वाल वियरिङ घरमा पनि कतिपय गारोले छेकबारको काम मात्र गरेको हुन्छ। ठाडो चिराको उचाई लामो छ र गारोको दुवै भागमा नै चर्किएको छ भने त्यो गारो वरिपरि मात्र असुरक्षित हुन्छ।) 
७. यति ठूलो भूकम्पमा घरभित्र वा बाहिरको प्लाष्टर चर्किनु सामान्य हो। अग्ला घरमा भूइँतला वा पहिला तलामा प्लास्टर चर्किने सम्भावना बढी हुन्छ। 
८. घरको पेटी वा पेटीभन्दा बहिरी भाग चर्किएको वा छुट्टिदैमा डराउनु पर्दैन। 
९. भूकम्पमा धक्का जारी रहेकाले अग्ला दराज, सोकेस सीसाको ठूलो झ्यालढोकाबाट जोगिएर बस्नुहोला। थापा इन्जिनियर तथा पूर्वसचिव हुन्। थापाको यो लेख सेताेपाटीमा पनि प्रकाशित भएको छ।